De zon en medicijnen
Sommige geneesmiddelen verhogen de gevoeligheid van de huid voor de zon. Men spreekt dan over fotosensibiliserende geneesmiddelen. Het innemen of het op de huid aanbrengen van dergelijke geneesmiddelen, leidt na blootstelling aan UV-stralen (zonlicht én zonnebank) tot lokale reacties van de huid, ook wel "fotodermatosen" genaamd.
Er bestaan fototoxische en fotoallergische dermatosen.
Fototoxische dermatosen worden vooral gekenmerkt door verbranding, zoals bij een zonneslag, met roodheid en mogelijk blaarvorming. Deze huidreacties worden alleen gezien op de huidzones blootgesteld aan de UV-stralen. Zij kunnen in theorie bij iedereen die het geneesmiddel gebruikt optreden na intense blootstelling aan UV-stralen.
Fotoallergische dermatosen komen onder verschillende vormen voor; meestal zien ze er rood en schilferend uit en ze gaan vaak gepaard met jeuk. Eerst komen ze voor op de huidzones rechtstreeks blootgesteld aan de UV-stralen. In een later stadium kunnen ze uitbreiden naar andere zones. Zoals de naam al zegt, gaat het hier om een allergische reactie met implicatie van een immunologische reactie, uitgelokt door UV-stralen en het aangebrachte of ingenomen product. Ze worden dus enkel gezien bij personen die allergisch zijn voor het betreffende geneesmiddel. Dit komt minder vaak voor.
Ook heel wat andere uitwendige producten kunnen een plaatselijke zonverbranding veroorzaken, zoals onder andere: etherische oliën uit bergamot, ceder, lavendel, rozemarijn en limoen, die verwerkt zitten in parfums, deodorants, crèmes en zepen.
Planten kunnen ook een abnormale reactie op de zon veroorzaken, bijvoorbeeld reuzenberenklauw. Wanneer na contact met reuzenberenklauw de huid aan de zon wordt blootgesteld kunnen er ernstige brandwonden ontstaan.
Ook bepaalde bestanddelen uit de voeding, zoals selder en limoen, kunnen bij uitwendig contact de zongevoeligheid verhogen.
Gebruik NOOIT parfum, aftershave of andere geparfumeerde producten in de zon!
Fotosensibiliserende geneesmiddelen:
LOKAAL TOE TE DIENEN GENEESMIDDELEN:
| Ernstige huidaandoeningen | EFUDIX | fluorouracil | Bescherm de behandelde zone tegen de zon (kledij, hoofddeksel) |
| Anti-acné | ACNEPLUS, BENZAC, EPIDUO, PANGEL | benzoylperoxide | Bescherm de behandelde zone tegen de zon (kledij, hoofddeksel, zonnecrème). Indien nodig, stop het aanbrengen van het geneesmiddel de dag voor, tijdens en de dag na blootstelling aan de zon. |
| Ontstekingsremmers | FASTUM, FELDENE | ketoprofen, piroxicam | Vermijd de behandelde zone bloot te stellen aan de zon tot 10 dagen na het aanbrengen van het geneesmiddel |
ORAAL IN TE NEMEN GENEESMIDDELEN:
| Anti-acné | ISOCURAL,ROACCUTANE | isotretinoine |
| Hartmedicatie | CORDARONE | amiodaron |
| Antibiotica |
ciprofloxacine, norfloxacine,cyclines, sulfamethoxazole/trimethoprim |
|
| Antidepressiva | HYPERIPLANT,KIRA FORTE, MILLEPERTUIS SINT-JANS KRUID ELUSAN, ZIBRINE | sint-janskruid |
| Ontstekingsremmers | ALEVE, APRANAX, NAPROSYNE | ketoprofen, naproxen, piroxicam |
| Ontstekingsremmers voor darmaandoeningen | SALAZOPYRINE | sulfasalazine |
| Geneesmiddelen bij psoriasis | MOPSORALEN | methoxsaleen |
| Anti-tumorale medicijnen | 5-fluorouracil, methotrexaat, temoporfin, etretinoine | |
| Leeftijdsgebonden maculadegeneratie | VISUDYNE | verteporfine |
| Plaspillen tegen hoge bloeddruk | ACCURETIC,ATACAND PLUS, BELSAR PLUS, CO-APROVEL, CO-DIOVANE, CO-INHIBACE, CO-RENITEC, COZAAR-PLUS, DYTENZIDE, EMCORETIC, KINZALCOMB, LODOZ, LOORTAN PLUS, MAXSOTEN, MICARDIS PLUS, MODURETIC, NOBIRETIC, OMETEC PLUS, SECTRAZIDE, TEVETEN PLUS, TRITAZIDE, ZESTORETIC, ZOK-ZID, ZOPRANOL PLUS | hydrochloorthiazide |
Voorkomen is beter dan genezen!
Gebruik je een van deze fotosensibiliserende geneesmiddelen, denk dan hieraan:
- Vermijd de zon tussen 12 uur en 16 uur, dan is de zon het felst.
- Ga niet onder de zonnebank (UVA-stralen).
- Bedek je huid met kleding, draag ook een zonnehoed of -pet, zelfs bij bewolkt weer.
- Smeer de lichaamsdelen die niet afgeschermd zijn door kleding goed in met voldoende zonnecrème. Gebruik hiervoor een crème met een hoge beschermingsfactor, die ook beschermd tegen UVA. Vraag raad aan je apotheker!
- Smeer je in 20 minuten vóór blootstelling aan de zon. Doe dit om de 2 uur met voldoende crème. Wanneer je gaat zwemmen, of bij zweten, moet je sneller smeren
- Vergeet niet dat UVA-stralen ook door ramen (bvb. van de wagen) gaan.
Loop je na inname of toediening van eender welk geneesmiddel, een overdreven zonnebrand op bij blootstelling aan UV-stralen, bespreek dit dan met je arts of apotheker.